مطالعه تاریخچه مواد مخدر و ارزیابی تأثیر پایبندی به اعتقادات اسلامی در گرایش دانشجویان دانشگاه پیام نور اردبیل به مصرف مواد مخدر از طریق پیشرفت تحصیلی

اعتیاد به عنوان یکی از بحران های چهارگانه قرن بیست و یکم می باشد که همه جوامع را درگیر کرده است. در حال حاضر با توجه به نرخ رشد سالانه اعتیاد (8%) و رشد جمعیت (زیر 3%)، تعداد مصرف کنندگان مواد افیونی 6 میلیون نفر برآورد می شود به علاوه شیوع اعتیاد در جوانان رو به رشد است به طوری که سن ابتلا به اعتیاد در ایران طی دو دهه اخیر به شدت کاهش یافته و به زیر 20 سال و گاهی به دوره راهنمایی رسیده است. به منظور مطالعه تاریخچه مواد مخدر و ارزیابی تأثیر پایبندی به اعتقادات اسلامی در گرایش دانشجویان دانشگاه پیام نور اردبیل به مصرف مواد مخدر از طریق پیشرفت تحصیلی از بین تعداد تقریبی 8000 دانشجوی در حال تحصیل در جریان نیم سال اول سال تحصیلی 89-1388 دانشگاه پیام نور مرکز اردبیل، تعداد 403 نفر از دانشجویان به عنوان نمونه آماری به شیوه خوشه ای تصادفی انتخاب گردید. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی ـ مورگان با احتساب 0/05=α محاسبه گردید. روش پژوهش از نوع مطالعات توصیفی ـ همبستگی بود. داده های مورد نیاز پژوهش به صورت میدانی با استفاده از پرسشنامه های زیر جمع آوری گردید: 1ـ پرسشنامه التزام عملی به اعتقادات اسلامی با پایایی (0/98=α)، دارای مؤلفه های التزام عملی به نمازخواندن (0/93=α)، التزام عملی به روزه گرفتن (0/94=α)، التزام عملی به احکام شرعی الهی (0/96=α) و التزام عملی به معاشرت با افراد مذهبی (0/92=α)؛ 2ـ پرسشنامه گرایش به مصرف مواد مخدر با پایایی (0/86=α)، دارای مؤلفه های عوامل خانوادگی (0/67=α)، عوامل اجتماعی ـ محیطی (0/59=α)، دوستان (0/63=α) و ویژگی های فردی (0/78=α). پیشرفت تحصیلی نیز در قالب معدل ترم قبل و معدل کل از دانشجویان پرسیده شد. داده های جمع آوری شده به صورت توصیفی گزارش شد. سپس سؤالات اصلی تحقیق با استفاده از تحلیل مسیر به صورت استنباطی تحلیل گردید. نتایج تحلیل نشان داد که بین التزام عملی به اعتقادات اسلامی و گرایش دانشجویان نسبت به مصرف مواد مخدر رابطه منفی مستقیم و معنی دار وجود دارد. مجموع اثرات غیر مستقیم التزام عملی به اعتقادات اسلامی بر گرایش دانشجویان نسبت به مصرف مواد مخدر برابر 0/06- بوده که رقم نسبتاً پایینی است.